Kolagen typu II wspiera funkcjonowanie stawów u psów
Kolagen jest białkiem strukturalnym spotykanym jedynie u wielokomórkowych organizmów. Podstawowa cząsteczka kolagenu charakteryzuje się wysoce niesymetryczną budową, a tworzą ją trzy lewoskrętne łańcuchy polipeptydowe alfa – helisa, skręcone w superhelisę prawoskrętną, co daje cząsteczce kolagenu sprężystość, giętkość i zapobiega działaniu nieswoistych enzymów proteolitycznych. Końcowe fragmenty łańcuchów mają konformację globularną i są odpowiedzialne za tworzenie wiązań sieciujących w kolagenie. Biosynteza prokolagenu przebiega w komórkach tkanki łącznej – fibroblastach, skąd cząsteczki przedostają się na zewnątrz, ulegają przemianie i agregacji. Kolagen jest białkiem trudno rozpuszczalnym, ma jednak niską temperaturę denaturacji termicznej.
Tekst: dr n. wet. Joanna Zarzyńska
Do tej pory zidentyfikowano 29 genetycznie różnych typów kolagenu, a różnice wynikają z odmiennej długości części helikalnej, wymiarów i kształtów części globularnej i modyfikacji potranslacyjnych. Kolageny typu I, II, III, V i XI tworzą typowe włókna. Kolagen typu I stanowi podstawowy składnik tkanki skórnej i dominuje w organizmach ssaków, został też szczegółowo opisany. Jednak, co ciekawe, to kolagen typu II dominuje w chrząstkach stawowych, reguluje też elastyczność stawów, dając również wytrzymałość mechaniczną.
Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoarthritis, OA) jest najczęstszym zaburzeniem dotyczącym narządu ruchu u psów (dotyczy ok. 20% psów, zwłaszcza powyżej siódmego roku życia). W przebiegu choroby dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia chrząstki stawowej, uwalniania kolagenu do przestrzeni stawowej, stanów zapalnych, czemu towarzyszy przewlekły ból oraz odpowiedź immunologiczna organizmu. Oprócz wieku czynnikami ryzyka są przetrenowanie zwierzęcia i urazy – stąd u psów sportowych czy pracujących problemy z procesami naprawczymi w obrębie stawów. Wymienia się też predyspozycje rasowe (dysplazja, zwichnięcie rzepki) oraz nadmierną masę ciała. Do tej pory nie opracowano leczenia przyczynowego. Terapeutycznie podaje się środki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz preparaty o działaniu protekcyjnym na chrząstkę stawową, aby poprawić jakość życia zwierzęcia. Rehabilitacja ruchowa prowadzona przez doświadczonego zoofizjoterapeutę znosi wtórne objawy choroby.
Gdy nasz pies znajduje się w grupie ryzyka – ze względu na rasę, wielkość (problem częściej dotyka psów dużych i olbrzymich w okresie intensywnego wzrostu), aktywność sportową czy wiek, warto zadbać o profilaktykę, dostosowywać poziom aktywności fizycznej do wieku i możliwości zwierzęcia oraz dbać o prawidłową masę ciała. Co jest ważne przy doborze suplementu? Wybierając preparat na stawy, należy zwrócić uwagę na jego skład skomponowany w taki sposób, żeby jak najlepiej wspierał funkcje stawów i był opracowany przez specjalistów z zakresu żywienia zwierząt domowych, opierając się na zaufaniu do producenta. Warto sprawdzić, czy skuteczne działanie preparatu zostało potwierdzone badaniami klinicznymi.
Sprawdzając składniki preparatu, zwróćmy uwagę, jaką formę kolagenu oferuje. Jak już wspomniano, kolagen typu I dominuje w skórze, zaś chrząstki buduje kolagen typu II, więc to on da najlepsze efekty w działaniu na stawy. Ze względu na kryterium pochodzenia można podzielić kolagen na wieprzowy (zaw. głównie kolageny typu I i III wpływające na skórę), wołowy (zaw. kolagenu podobnie jak wieprzowy), rybi (najczęściej w postaci kolagenu I) oraz drobiowy. Dowiedziono, że chrząstki drobiowe są szczególnie bogate w kolagen typu II. Również siarczan chondroityny pozyskuje się z chrząstek, a on także wpływa też na zwiększenie syntezy kolagenu typu II i…
Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 47/2023!
