Wykorzystanie psów do działań bojowych
Liczy się nie to, jak duży jest bojowy pies, lecz to, jak dużo jest bojowości w psie.
Dwight D. Eisenhower
W 1996 r. w polskiej Policji pojawiły się pierwsze psy policyjne do działań bojowych, znane wcześniej jako psy antyterrorystyczne. Szkolenie odbyło się w węgierskiej miejscowości Dunakeszi i zakończyło się sukcesem, a psy zostały wysłane do pracy w jednostkach antyterrorystycznych w całej Polsce. Po zakończeniu służby przez te psy z różnych przyczyn nie kontynuowano szkolenia psów tej kategorii. Dopiero po ponad 10 latach od zakończenia służby przez pierwsze psy, dzięki determinacji funkcjonariuszy ówczesnego Biura Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji i nawiązaniu współpracy z Siłami Specjalnymi Żandarmerii Francuskiej – GIGN, udało się reaktywować proces szkolenia psów do działań bojowych oraz dostosować technikę i taktykę do obowiązujących w tamtym czasie światowych standardów. „Najlepszy przyjaciel – najgorszy wróg” to sentencja umieszczona na naszywce przewodników psów do działań bojowych, którzy pełnią służbę w pododdziałach kontrterrorystycznych polskiej Policji wraz ze swoimi największymi przyjaciółmi – psami. To tylko cztery słowa, ale w całości oddają istotę tego, kim jest pies dla swojego przewodnika i kim może się stać dla osoby, wobec której podejmowane są działania.
Tekst: Paweł Zawadka
Były przewodnik psów do działań bojowych
w Centralnym Pododdziale Kontrterrorystycznym Policji „BOA”.
Współtwórca pierwszego programu centralnego szkolenia psów
do działań bojowych w polskiej Policji.
Fotografie z archiwum Autora
Wybór rasy i historia
W jednostkach specjalnych służą psy różnych ras, jednak w większości są to rasy z grupy psów pracujących. Preferowane są owczarki belgijskie malinois, owczarki holenderskie i owczarki niemieckie. Najbardziej popularnym wyborem wśród operatorów jest owczarek belgijski malinois. Duży wpływ na ten wybór ma charakter „maliny”. Owczarki belgijskie wywodzą się od pospolitego psa pasterskiego, podobnie jak podobne rasy zachodnioeuropejskie, takie jak Bouvier des Ardennes, owczarek holenderski i owczarek niemiecki. Przez wieki były używane przez pasterzy belgijskich. W przeciwieństwie do innych krajów europejskich, gdzie przez cały XIX wiek rasy pasterskie były standaryzowane, a hodowcy starali się zachować swoje rasy, pod koniec wieku owczarek belgijski stawał się przestarzały i w jego rodzimym kraju groziło mu wyginięcie.
W 1891 r. utworzono Club de Chien Berger Belge w celu ratowania rasy, a zespół kierowany przez profesora Adolphe Reula ze Szkoły Weterynaryjnej w Cureghem przeprowadził badania terenowe, zbierając informacje o pracujących wtedy psach. Ponieważ owczarek belgijski był przez wieki hodowany pod kątem wartości użytkowych, nie zwracano uwagi na wygląd i różnice między poszczególnymi przedstawicielami rasy. Podczas badań profesor Reul zauważył istotną różnorodność w wyglądzie psów. W ramach swojej pracy zespół zebrał 117 okazów i rozpoczął proces standaryzacji ich w odrębne odmiany. Klasyfikując je jako jedną rasę, początkowo zespół profesora Reula podzielił rasę na sześć różnych odmian w oparciu o typ i kolor sierści. Między 1892 r., kiedy opracowano pierwszy wzorzec rasy, a 1956 r. liczba odmian uznawanych przez Club de Chien Berger Belge lub Société Royale Saint-Hubert wahała się od dwóch do ośmiu.
W 1905 r. zdecydowano, że krzyżowanie różnych odmian powinno być zakazane, ale wojenna zawierucha wywołana przez wybuch I Wojny Światowej spowodowała spadek liczebności psów, dlatego w 1920 r. zdecydowano, że należy zezwolić na krzyżowanie odmian w celu zachowania rasy i uniknięcia problemów wynikających z chowu wsobnego. W 1956 r. przyjęto obecny wzorzec rasy (FCI-Standard N°15), który określał cztery znane dziś odmiany; Groenendael, Laekenois, Malinois i Tervuren.
Owczarek belgijski to czujny i aktywny pies, tryskający energią i zawsze gotowy do działania, aby wkroczyć do akcji. Oprócz wrodzonej umiejętności pilnowania stad ma również wysoko cenione cechy najlepszego psa stróżującego. Bez wahania jest upartym i gorliwym obrońcą swojego opiekuna. Łączy w sobie wszystkie te cechy niezbędne dla…
Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 46/2023!
