Wybierz stronę

Jak żywić psa ze skłonnością do biegunek?

Tekst: dr inż. Jacek Wilczak, Zakład Biochemii i Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Instytut Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, jacek_wilczak@sggw.edu.pl, Dieta Peta

Przewód pokarmowy stanowi podstawowy narząd decydujący o ilości strawionych i wchłoniętych składników pokarmowych pochodzących z diety. Jego prawidłowe funkcjonowanie w decydujący sposób odbija się na stanie odżywienia organizmu. Składniki pokarmowe – białka, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne i witaminowe w przewodzie pokarmowym podlegają trawieniu, a ich stopień strawności jest zależny od ilości, aktywności enzymów trawiennych oraz od obecności specyficznej dla każdego gatunku flory bakteryjnej. Dużo zależy także od aktywności motorycznej przewodu pokarmowego: zbyt intensywna powoduje szybki pasaż treści pokarmowej i w konsekwencji kupa staje się luźniejsza; zbyt powolny pasaż skutkuje powstawaniem zaparć i dolegliwości bólowych. 

Dysfunkcje przewodu pokarmowego spowodowane różnymi czynnikami mogą prowadzić do powstawania najczęściej występującej reakcji ze strony układu pokarmowego, jaką jest biegunka. Mogą one być zarówno objawem toczącego się procesu chorobowego, zatrucia, jak i być wynikiem nietolerancji pokarmowej lub alergii na dany składnik diety. Mimo że etiologia powstawania biegunek może być bardzo różna, to objawy, takie jak wymioty, wychudzenie, wzdęcia, głośne skurcze jelit, bolesność brzucha oraz apatia, są najczęściej wtórne do zaburzeń czynności jelit, które wywołują zmiany w częstotliwości oddawania i jakości kału. Niezależnie od patogenezy biegunek jednym z kluczowych elementów w ich leczeniu i zapobieganiu jest odpowiednio dobrana dieta lub karma. Największym zagrożeniem, jakie powodują biegunki dla zdrowia psa, są utrata wody i elektrolitów (sodu, potasu, chloru, wodorowęglanów), gwałtowne zaburzenie składu mikroflory przewodu pokarmowego, długotrwałe zaburzenie mechanizmów trawienia i wchłaniania składników odżywczych. Poza wszystkim biegunka przyczynia się do dużego dyskomfortu samego psa.  Biegunki szczególnie w przypadku osobników starszych stanowią czynnik zagrażający ich spokojnej egzystencji. 

Jak leczyć biegunkę?

Warto wskazać, że każda choroba przewodu pokarmowego przebiegająca z objawami biegunki zaczyna się od trwającego od 24 do 48 godzin stanu ostrego, który najczęściej ustępuje po odstawieniu pokarmu. Prawidłowe postępowanie w tym okresie jest decydujące o dalszym rozwoju ewentualnej choroby. Największym wyzwaniem w przypadku biegunek jest ich postać przewlekła, trwająca powyżej kilku dni. Niezależnie od długości trwania biegunki: ostrej lub przewlekłej należy skonsultować się z lekarzem weterynarii w celu opracowania „planu ratunkowego”. 

Niezależnie od patogenezy biegunek jednym z kluczowych elementów w ich leczeniu i zapobieganiu w przyszłości jest odpowiednio dobrana dieta lub model żywieniowy – można zastosować komercyjną karmę zawierającą odpowiednio dobrane składniki odżywcze lub, wykorzystując metodę żywienia domowego, zastosować odpowiednie surowce spożywcze lub pozbyć się tych, których obecność mogłaby potęgować objawy biegunek.

Jaką dietę zastosować?

W przypadku wystąpienia biegunek u psa najważniejszym postępowaniem jest niedopuszczenie do niedożywienia. Zmniejszony apetyt, aktywność enzymów trawiennych oraz możliwy stan zapalny w przewodzie pokarmowym sprawiają, że dieta takich zwierząt musi się charakteryzować kilkoma cechami. Przede wszystkim powinna być prawidłowo zbilansowana, żeby nie doszło do niedoborów składników odżywczych. Podstawowe parametry diety to wysoka wartość odżywcza i strawność składników pokarmowych, odpowiednia, adekwatna do zapotrzebowania ilość energii metabolicznej, zawartość białka, węglowodanów i odpowiednia ilość i jakość składników tłuszczowych. Cenne są także takie składniki diety, jak włókno pokarmowe, szczególnie jego frakcje o właściwościach prebiotycznych oraz probiotyki – bakterie kwasu mlekowego wywierające pozytywny wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Ważne jest także to, aby poprzez swój skład dieta nie powodowała dalszego uszkodzenia nabłonka jelit. O wysokiej wartości odżywczej diety decydują surowce spożywcze wykorzystane w jej komponowaniu.

Zakładając, że powód biegunki zostanie poznany i wyeliminowany, ważne jest to, co będzie podawane psu bezpośrednio po…

Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 44/2022!

O autorze

Dr Jacek Wilczak

dr Jacek Wilczak – specjalista w zakresie żywienia, dietoprofilaktyki schorzeń metabolicznych i promocji zdrowia. Adiunkt w Zakładzie Dietetyki Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Właściciel czekoladowego labradora retrievera – więc z autopsji wie jak ważna jest właściwie zbilansowana dieta dla prawidłowego wzrostu i rozwoju psa. Autor publikacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu wykorzystania związków biologicznie czynnych w żywieniu człowieka i zwierząt. Ważny element pracy stanowią badania nad wykorzystaniem związków biologicznie czynnych w konstruowaniu żywności funkcjonalnej – grupy produktów żywnościowych o właściwościach „prozdrowotnych”.