Wybierz stronę

Zioła – Czy warto je dodawać do diety psa?

Zagadnienie związane z wykorzystaniem w diecie psa roślinnych surowców w postaci ziół jest ciekawe i wymaga szczegółowego wyjaśnienia. Jako osoba, która w pracy naukowej zajmuje się m.in. rolą związków biologicznie czynnych zawartych w produktach pochodzenia roślinnego w dietoprofilaktyce chorób, powinienem bez zastanowienia stwierdzić, że zdecydowanie zioła powinny mieć swoje stałe miejsce w misce psa…

Tekst: dr inż. Jacek Wilczak Zakład Biochemii i Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Instytut Medycyny Weterynaryjnej,

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Obecność w ziołach, bardzo dużej grupie roślin, związków biologicznie czynnych czyni je szczególnie cennym surowcem i aż chciałoby się napisać, że z pewnością na każdą dolegliwość, w tym psią, znajdzie się odpowiednie panaceum. Tylko że w takim przypadku powinniśmy wskazać, że mamy do czynienia z postępowaniem leczniczym, a nie z żywieniem bytowym, które ma pokrywać zapotrzebowanie na składniki odżywcze w odniesieniu do procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie psa (a nie do patofizjologicznych w czasie toczącego się procesu chorobowego).

Ziołolecznictwo u psów

Ziołolecznictwo może znaleźć swoje miejsce w terapii psów, a jego wdrażanie powinno być prowadzone przez osoby posiadające rzetelną porcję wiedzy. Tymczasem w diecie psa z pewnością mogą znaleźć się zioła, ale pod warunkiem, że są one bezpieczne, nie wchodzą w interakcję ze składnikami odżywczymi i nie wykazują efektów toksycznych. I na tym właśnie polega trudność, gdyż w przypadku ziół o różnicy między bezpieczeństwem ich stosowania a efektem toksycznym decyduje dawka oraz rodzaj surowca, który zostanie zastosowany. Przykładów jest mnóstwo. Pierwszy z brzegu: oregano. Zioło o przyjemnym aromacie, atraktant w diecie psa. Kilka razy polecone przeze mnie opiekunowi psa zwiększało atrakcyjność sensoryczną karmy. Powinno być podawane tylko w postaci świeżej, ewentualnie suszonej (efekt jest znacznie mniej zadowalający), ale już w postaci olejku dla psa jest silnie drażniące i toksyczne. Podobna zależność dotyczy bazylii i olejku z bazylii. Z drugiej strony, stosowanie olejków z oregano i bazylii u ludzi też powinno być ostrożne, ich silne septyczne właściwości wpływają na przykład na mikrobiotę jelitową.

Zioło ziołu nierówne…

Wiedza na temat działania substancji biologicznie czynnych zawartych w surowcach zielarskich jest niezbędna do bezpiecznego ich wykorzystania także w diecie psa. Przykładów jest mnóstwo. Dajmy na to w terapii chorób układu sercowo-naczyniowego stosowany jest głóg (Crataegus spp.), który jest źródłem procyjanidyn i flawonoidów mających działanie inotropowe i działających jako środki rozszerzające naczynia obwodowe i wieńcowe. U zwierząt, w tym u psów i kotów, jest stosowany w leczeniu arytmii i niewydolności serca, a dodatkowo nie wykazuje działania toksycznego. Niektórzy zielarze sugerują, że konwalia majowa (Convallaria majalis), która zawiera konwalotoksynę i glikozydy konwalozydów, może być stosowana jako alternatywa dla naparstnicy w leczeniu niewydolności serca. Ale należy zwrócić uwagę, że konwalia jest też uważana za roślinę toksyczną i zdecydowanie nie może być stosowana jako standardowy dodatek do diety psa. Z kolei syrop z fiołka trójbarwnego (Viola tricolor), podobnie jak kolendra, zwiększa wydolność organizmu w okresie rekonwalescencji czy choroby wyniszczeniowej.


Zioła w karmach Dr. Berg
W karmach specjalistycznych Dr. Berg dedykowanym psom z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi zioła są wykorzystywane jako istotny składnik receptury o konkretnym prozdrowotnym działaniu. Dr BERG Pro-NIERE to karma specjalistyczna dedykowana psom z problemami nerkowymi. Dodatek dzikiej róży w tej karmie to naturalne źródło witaminy C o silnym działaniu antyoksydacyjnym, mające na celu poprawę odporności psa. Witaminę C stosuje się także w profilaktyce chorób układu moczowego. Z kolei rumianek o właściwościach rozkurczających stosuje się przy zapaleniach żołądka i jelit, dlatego znalazł się w karmie Dr BERG Pro-SCHONKOST dedykowanej psom z problemami żołądkowo-jelitowymi. Właściwości wspomagające pracę układu pokarmowego nagietka lekarskiego wykorzystujemy w karmie Dr BERG Pro-ALLERGIE dla psów z alergiami pokarmowymi.

Producent: Dr. Berg Tiernahrung Dystrybutor: Best 4 Animal Care Sp. z o.o. Sklep internetowy: www.premium4animals.pl

Zioła „na trawienie”

Szczególnie dużo uwagi poświęca się wpływowi surowców zielarskich na poprawę funkcji układu pokarmowego. Koty i psy spontanicznie zjadają perz i trawy w celu wywołania wymiotów, które mechanicznie oczyszczają żołądek. Jeżeli wymioty nie zostaną wywołane w ten sposób, zastosowanie proszku z korzenia goryczki wywoła je zdecydowanie – ale ponownie, takie postępowanie nie może być prowadzone samodzielnie przez opiekuna. W celu zapobiegania chorobie lokomocyjnej u psów można stosować kłącze imbiru (Zingiber officinale) w postaci proszku, ale nigdy nie stosujemy surowego miąższu.

Imbir zmniejsza również wymioty wywołane cisplatyną u psów w czasie chemioterapii oraz nudności i wymioty u ciężarnych suk. Napar z melisy lekarskiej (Melissa officinalis) podawany doustnie jest przydatny w leczeniu chorób żołądka i stanów zapalnych jelit. Kontrowersje budzi mięta pieprzowa (Mentha piperita). Istnieją podstawy, by sądzić, że działanie tonizujące jest podobne do melisy, ale zawartość olejków eterycznych jest zbyt wysoka i dlatego napary z mięty mogłyby być stosowane, ale tylko pod warunkiem, że będą bardzo, bardzo słabe. Do leczenia zaburzeń pracy szczególnie jelita cienkiego można wykorzystać karczochy lub w przypadku niewydolności wątroby – olej z karczocha. Ciekawą grupę surowców zielarskich stanowią te zawierające substancję…

Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 37/2021!

O autorze

Dr Jacek Wilczak

dr Jacek Wilczak – specjalista w zakresie żywienia, dietoprofilaktyki schorzeń metabolicznych i promocji zdrowia. Adiunkt w Zakładzie Dietetyki Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Właściciel czekoladowego labradora retrievera – więc z autopsji wie jak ważna jest właściwie zbilansowana dieta dla prawidłowego wzrostu i rozwoju psa. Autor publikacji naukowych i popularno-naukowych z zakresu wykorzystania związków biologicznie czynnych w żywieniu człowieka i zwierząt. Ważny element pracy stanowią badania nad wykorzystaniem związków biologicznie czynnych w konstruowaniu żywności funkcjonalnej – grupy produktów żywnościowych o właściwościach „prozdrowotnych”.