Związki fitochemiczne i ich rola w żywieniu psa Związki fitochemiczne
W ostatnich latach żywieniu psów towarzyszą takie same tendencje, jak w przypadku żywienia człowieka. Duży nacisk jest kładziony przede wszystkim na stosowanie strategii i programów żywieniowych, ograniczających zachorowalność na wybrane jednostki chorobowe, u podstaw których leży źle zbilansowana dieta – i to niezależnie, czy jest to dieta sucha, mokra, czy przygotowywana w domu na bazie produktów spożywczych oraz niewłaściwe ilości składników odżywczych. Opiekunowie zwierząt najczęściej nie posiadają dostatecznej wiedzy na temat zasad prawidłowego żywienia zwierząt. Stąd też zaufanie do producentów karm gotowych, którzy dysponując wiedzą, mogą/ mogliby wyznaczać trendy w racjonalizacji metod żywieniowych, oraz do lekarzy i dietetyków, którzy poprzez konstruowanie zbilansowanych diet mogą nie dopuszczać do powstawania chorób z niedoborów lub z nadmiaru składników odżywczych.
Tekst: dr inż. Jacek Wilczak
Zakład Biochemii i Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych,
Instytut Medycyny Weterynaryjnej,
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie,
jacek_wilczak@sggw.edu.pl
Mimo znaczących postępów w nauce z zakresu wpływu diety na zachowanie zdrowia zwierząt badania statystyczne odnotowują wzrost zachorowalności na choroby dietozależne: choroby nowotworowe przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego, choroby zapalne, obniżenie odporności, zwiększoną liczbę przypadków chorób niedoborowych związanych z niedostosowaniem norm żywieniowych lub specyficznych wymagań dla poszczególnych wymagań żywieniowych szczególnie ras psów.
Związki biologicznie czynne i żywność funkcjonalna
Perspektywą dla utrzymania zwierząt w stanie zdrowia przez maksymalnie długi okres stają się związki biologicznie czynne, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. A zdobyta wiedza pozwala zmieniać sposoby produkcji żywności, aby zachować najwyższą wartość odżywczą lub wprowadzać do niej związki biologicznie czynne, tworząc w ten sposób tzw. żywność funkcjonalną. Żywność funkcjonalną (to pojęcie dobrze zakotwiczone w nauce o żywieniu człowieka) stanowią produkty spożywcze, które poza wartością odżywczą wnoszą także składniki tzw. prozdrowotne. Mimo ogólnikowych definicji intencja dotycząca żywności funkcjonalnej jest podstawą prewencji chorób dietozależnych zarówno w żywieniu człowieka, jak i zwierząt mu towarzyszących.
W rozwoju większości chorób dietozależnych, chorób bezpośrednio zależnych od braku lub nadmiaru wybranych składników pokarmowych w diecie najistotniejsze znaczenie mają dwa powiązane ze sobą mechanizmy zachodzące w organizmie: przeciwutleniający i przeciwzapalny. Są one zależne od siebie, bowiem przyczyną rozwoju stanów zapalnych jest m.in. zachwianie równowagi utleniająco-redukcyjnej w komórkach, a ta z kolei może być przyczyną rozwoju stanu zapalnego.
Flawonoidy
Składnikami, którym obecnie przypisuje się korzystny wpływ na zahamowanie wspomnianych niekorzystnych zmian oraz zachowanie zdrowia ludzi i zwierząt są flawonoidy – bardzo zróżnicowana pod względem struktury i właściwości grupa fitozwiązków. Flawonoidy są zaliczane do związków polifenolowych. Jest to bardzo licznie reprezentowana i rozpowszechniona w świecie roślin grupa fitozwiązków, nieobecna w produktach pochodzenia zwierzęcego. Z tego też powodu, jeśli chcemy wzbogacić dietę psa w fitozwiązki, konieczne jest wykorzystanie ich naturalnych źródeł, czyli zarówno surowców pochodzenia roślinnego, jak i grupy produktów należących do tzw. suplementów diety – kategoria surowcowa, w której mieszczą się tego typu produkty, to mieszanki paszowe/ karmy uzupełniające, a nazywanie ich „suplementami diety” jest…
Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 46/2023!