Karmy monobiałkowe w żywieniu psów z alergiami

Alergia jest chorobą, która od momentu pojawienia się jej objawów wymaga odpowiedniego postępowania terapeutycznego do końca życia pacjenta. Kluczem do skutecznej terapii jest znajomość czynnika uczulającego, ponieważ jego wyeliminowanie z codziennej diety psa pozwala na uzyskanie odpowiednich efektów terapii. W praktyce weterynaryjnej najczęściej stosuje się diety eliminacyjne, czyli zawierające specyficznie dobrane źródło białka pokarmowego. Może to być albo hydrolizat białka, albo białko, o którym wiadomo, że zwierzę nie jest na nie uczulone. W efekcie na rynku funkcjonują powszechnie karmy monobiałkowe (zawierające najczęściej jedno źródło białka zwierzęcego) albo odmiany takich karm, czyli karmy oparte na białku roślinnym lub owadzim. Takie białko musi być nowe dla danego psa. Z kolei karmy oparte na hydrolizacie białka są najczęściej stosowane w złożonych przypadkach alergii pokarmowej i/ lub przy chorobie atopowej. 

Tekst: dr n. wet. Agnieszka Kurosad; prof. dr hab. Michał Jank

Karma monobiałkowa – definicja

Karma monobiałkowa oznacza, że określony pokarm lub produkt zawiera tylko jedno, zazwyczaj odpowiednio wyselekcjonowane, źródło białka pochodzenia zwierzęcego, czyli np. tylko indyka. Dlatego tego rodzaju produkty funkcjonują także pod nazwą karm jednobiałkowych lub monoproteinowych. 

W praktyce jednak jako monobiałkowe można także określić niektóre karmy wegetariańskie lub wegańskie, jeśli są zbilansowane na podstawie jednego rodzaju białka roślinnego, a także karmy oparte na białku owadzim. Trzeba mieć jednak świadomość, że w przypadku karm monobiałkowych opartych na jednym źródle białka pochodzenia zwierzęcego bardzo często ich zbilansowanie wymaga dodatku albo pojedynczych aminokwasów, albo białka pochodzenia roślinnego. Jeżeli bowiem w recepturze karmy ma być wykorzystane tylko jedno źródło białka, konieczne jest pokrycie z tego właśnie źródła zapotrzebowania psa na wszystkie niezbędne aminokwasy. Większość źródeł białka pochodzenia zwierzęcego ma zbliżony skład aminokwasowy, ale w pojedynczych przypadkach istnieją wyraźne różnice (tab. 1.). Z zasady jednak, korzystając z wołowiny, indyka czy mintaja, możemy dorosłemu psu dostarczyć wszystkie niezbędne aminokwasy. Jeżeli jednak źródłem białka są białka egzotyczne (a co za tym idzie – znacznie kosztowniejsze), takie jak kangur, struś, krokodyl, stworzenie z ich użyciem dostępnej karmy wymaga niekiedy dodatku alternatywnych źródeł pojedynczych aminokwasów (stąd albo pojedyncze aminokwasy, albo białko roślinne w recepturach).  

Czy karma monobiałkowa jest zbilansowana?

Jeżeli karma monobiałkowa jest opisana na etykiecie jako kompletna i zbilansowana, to jest karmą pełnoporcjową, czyli pokrywa całkowicie zapotrzebowanie zwierzęcia na wszystkie składniki odżywcze z uwzględnieniem jego potrzeb związanych z wiekiem, aktywnością fizyczną czy nawet wielkością rasy. Niemniej jednak należy pamiętać, że na rynku żywieniowym dla zwierząt mogą się także znajdować produkty monobiałkowe uzupełniające, które nie mają cech karmy zbilansowanej. Stanowią one źródło białka lub białek zwierzęcych, ale wymagają połączenia z innymi produktami w celu ich pełnego zbilansowania. Dlatego podejmując decyzję o zakupie konkretnego produktu, należy zwrócić uwagę, czy kupowany produkt jest karmą..

Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 42/2022!