Wybierz stronę

Trend „immunonutrition” w żywieniu psów

W okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną w telewizji możemy natknąć się na ogromną liczbę reklam promujących produkty wspierające naszą odporność, ponieważ ten czas w roku szczególnie sprzyja wzrostowi zachorowań, przed którymi chcielibyśmy się chronić. Ostatnie lata pandemii dodatkowo nadały aspektowi odporności ogromnego znaczenia. Rosnący trend humanizacji naszych pupili daje też efekt przeniesienia naszych potrzeb na potrzeby zwierzęcia. Możemy poznać wyniki wielu badań pokazujące, jak dużą rolę wspierającą dla opiekunów podczas pandemii odegrały psy. Stąd także szczególne zainteresowanie tematem poprawy odporności psa, nie tylko tej swoistej (regularne szczepienia), lecz także nieswoistej. Można to osiągnąć, wspierając układ odpornościowy odpowiednim żywieniem – czyli obecnością w diecie dodatków funkcjonalnych wpływających na odporność. Ten trend nazwano po angielsku immunonutrition (immunożywienie).

Tekst: dr n. wet. Joanna Zarzyńska, redaktor naczelna

Odporność – co to takiego?

Odporność nieswoista nie jest specyficzna dla konkretnego antygenu, ale jest czymś w rodzaju pierwszej linii obrony organizmu chroniącej przed wnikaniem drobnoustrojów. Nie wytwarza się pamięć immunologiczna. Rozpoczęcie reakcji jest bardzo szybkie i nie wymaga ekspozycji na antygen. Do odporności nieswoistej możemy zaliczyć kilka elementów. Będzie to ciągłość tzw. barier mechanicznych (jak skóra, błona śluzowa układu oddechowego, bariera jelitowa). Także wydzielanie substancji przeciwdrobnoustrojowych (np. lizozym, kwas mlekowy, kwasy tłuszczowe, kwaśne odczyny) – bariera chemiczna. Do bariery mikrobiologicznej możemy zaliczyć korzystną biotę saprotroficzną występującą na skórze czy w jelitach, która chroni przed zasiedlaniem niszy ekologicznej przez patogeny. Elementem układu nieswoistego są także komórki układu immunologicznego o właściwościach żernych (komórki NK, makrofagi). Nieprawidłowa dieta czy niedożywienie (zwłaszcza białkowe i energetyczne) może wpływać na osłabienie układu odpornościowego.

Czym wspierać odporność?

Czy wiemy, w jaki sposób możemy fortyfikować karmę dla psów lub jakie suplementy podawać, żeby wspierać układ odpornościowy w zakresie odporności nieswoistej? Lista polecanych dodatków dietetycznych przedstawia się następująco:

1. Witaminy – każdy kojarzy witaminy z dobrym zdrowiem. Również konsumenckie badania ankietowe wskazują, że opiekunowie oczekują fortyfikacji karm dla psów w witaminy. Niedobór witaminy A, C, D, E, witamin z grupy B (w tym kwasu foliowego) wpływają na deficyty immunologiczne. Beta karoteny, kwas askorbinowy czy foliany możemy znaleźć w surowcach roślinnych, owocach albo podawać ich formy syntetyczne. Część witamin z gruby B syntetyzuje też biota jelitowa. Witaminy C i E są silnymi przeciwutleniaczami. Witaminy C i A wspomagają bariery mechaniczne, dla bariery skórnej ważna jest też biotyna. Witaminy C i E wspierają właściwości fagocytarne makrofagów, działają przeciwbakteryjnie. Witamina E stymuluje produkcję IL-2.

2. Związki mineralne – jony, które szczególnie wiąże się z…

Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 40/2022!

O autorze

dr n. wet. Joanna Zarzyńska

dr n. wet. Joanna Zarzyńska – doktor nauk weterynaryjnych, lekarz medycyny weterynaryjnej, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Studium Doktoranckiego przy Wydziale Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Od 2006 r. pracuje naukowo na stanowisku adiunkta w Katedrze Higieny Żywności i Ochrony Zdrowia Publicznego WMW SGGW. Prowadzi m. in. zajęcia fakultatywne dla studentów z zakresu pielęgnacji zwierząt egzotycznych i słuchaczy Studiów Podyplomowych.