Oleje (kwasy tłuszczowe) korzystne dla skóry psa

Skóra jest największym organem i najbardziej zewnętrzną barierą, oddzielającą organizm psa od środowiska zewnętrznego. Funkcje skóry mogą być spełniane, jeżeli ma ona prawidłową budowę, odpowiedni stan nawodnienia i odżywienia. Niezbędnymi składnikami budulcowymi skóry są: białka i tłuszcze, w tym niezbędne kwasy tłuszczowe, witaminy: A, E, H, B oraz składniki mineralne, między innymi cynk.

Tekst: dr n. wet. Agnieszka Kurosad, Vet Planet Sp. z o.o.

Niezbędne kwasy tłuszczowe

Spośród kwasów tłuszczowych ogromne znaczenie mają wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które ze względu na lokalizację wiązania podwójnego dzielą się na dwie rodziny: kwasów tłuszczowych n-6, zwanych też Omega-6, oraz n-3, czyli Omega-3. Do kwasów tłuszczowych Omega-6 zaliczamy: kwas linolowy – LA, kwas gamma-linolenowy – GLA oraz kwas arachidonowy – AA. Natomiast do kwasów tłuszczowych Omega-3 zaliczamy kwasy: alfa-linolenowy – ALA, eikozapentaenowy – EPA oraz dokozaheksaenowy – DHA.

Kwas linolowy (LA) jest niezbędnym dla psów nienasyconym kwasem tłuszczowym i podstawowym składnikiem ceramidów skóry. Zapewniają one utrzymanie optymalnego stanu nawodnienia i elastyczności skóry. Głównym pokarmowym jego źródłem są oleje roślinne, takie jak olej z krokosza, olej słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, sezamowy, arachidonowy, z pestek winogron czy z kiełków pszenicy. Niedobory pokarmowe tego kwasu zdarzają się bardzo rzadko, ponieważ są one podstawowym składnikiem karm, diet domowych czy suplementów dla psów. 

Znaczenie i źródła kwasu gamma-linolenowego 

Znaczenie kwasu LA istotnie rośnie w związku z możliwością jego przekształcenia w organizmie do kwasu gamma-linolenowego (GLA). Odbywa się to przy udziale enzymu ∆-6-desaturazy. Istnieje wiele czynników wpływających na aktywność tego enzymu. Są to między innymi czynniki dietetyczne, hormonalne, metaboliczne (starzenie się) oraz patologiczne (choroby). Hamująco na aktywność tego enzymu wpływa dieta wysokotłuszczowa, niskobiałkowa oraz z dużą zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych. U zdrowych psów endogenna konwersja kwasu LA do GLA jest wystarczająca. Ale u psów z problemami dermatologicznymi zapotrzebowanie na kwas GLA wzrasta, wobec czego staje się on warunkowo niezbędnym i należy go dostarczyć w postaci konkretnego preparatu lub oleju.

Najbogatszym jego źródłem są oleje uzyskiwane z nasion ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis); wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis) i dziwnego (Oenothera paradoxa); konopi siewnych (Cannabis sativa); żmijowca zwyczajnego (Echium vulgare) i czarnej porzeczki (Ribes nigrum). Należy zaznaczyć, że pewne jego ilości znajdują się również w nasionach agrestu (Ribes uva crispa), czerwonej porzeczki, farbownika lekarskiego (Anchusa officinalis), ośmiału gładkiego (Cerinthe glabra) czy nawrotu lekarskiego (Lithospermum officinale). W dietetyce człowieka jako źródło GLA wykorzystuje się również grzyby, np. Mucor javanicus, Mucor racemosus, Thamnidium elagus oraz Mortierella isabelina i Mucor circinelloides. Wyjątkowo wysoką zawartość (do 30%) tego kwasu stwierdzono również w niebiesko-zielonej aldze Spirulinie platensis. Jak widać, istnieje wiele bardzo dobrych źródeł kwasu GLA, które można wykorzystać, suplementując posiłek psa, co w sposób istotny może poprawić stan…

Pełną treść artykułu znajdziesz w numerze Pies Rasowy 47/2023!