BIAŁKO W DIECIE PSA – dlaczego jest tak istotnym składnikiem odżywczym?
Autor dr inż. Jacek Wilczak
Zakład Dietetyki, Katedra Nauk Fizjologicznych, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
jacek_wilczak@sggw.pl
Białko należy do tych składników odżywczych, którego ilość w codziennej diecie każdego organizmu determinuje i podtrzymuje jego podstawowe funkcje życiowe. Od ilości i składu aminokwasowego białek zależy, w jaki sposób kształtować się będzie metabolizm organizmu, efektywność systemów naprawczych i regeneracyjnych czy tempo przemian innych składników odżywczych.
Dlatego też parametrem, który zdaniem większości opiekunów wskazuje na „jakość” karmy dla psa jest ilość białka. Osobiście, mimo że z takim postrzeganiem jakości nie do końca się zgadzam, ma ono znaczenie dla wartościowania karm pod względem ich wykorzystania w poszczególnych fazach wzrostu lub stanach chorobowych.
Zapotrzebowanie na białko
W dziedzinie nauki, jaką jest żywienie, wiele uwagi poświęca się zależnościom między fazą rozwoju organizmu a zapotrzebowaniem na kompletnie zbilansowane białko. Wiadomo, że każdy okres życia organizmu oraz wiele stanów fizjologicznych wymaga dostosowania ilości i jakości m.in. białka w celu pokrycia fizjologicznej normy na poszczególne aminokwasy. Wynika to z bezpośredniego zaangażowania poszczególnych aminokwasów w procesy fizjologiczne. I o ile całkiem niedawno można było mówić tylko o pokryciu zapotrzebowania na białko ogółem, o tyle obecnie można wskazywać na konieczność zwiększonej bądź zmniejszonej obecności w diecie poszczególnych aminokwasów.
Wyniki badań naukowych pozwalają na precyzyjny dobór źródeł białek będących źródłem w większym stopniu wybranych aminokwasów, na przykład zależność między zwiększoną bądź zmniejszoną ilością tryptofanu w diecie a jego wpływem na zachowania agresywne bądź bezpośrednio związane z zaburzeniami zachowania. Okazuje się bowiem, że psy cierpiące na agresję terytorialną, połączoną ze strachem, poprawiają swoje zachowanie w wyniku zastosowania diety niskobiałkowej, szczególnie jeśli dodatkowo jest wzbogacona tryptofanem – aminokwasem, którego bogatym źródłem są np. produkty zbożowe, w tym pszenica. Proszę nie interpretować takiego założenia jako bezpośredniego wskazania na stosowanie u psów diety wegetariańskiej bądź bazującej głównie na białku pochodzenia roślinnego. Istnieje hipoteza zakładająca, że zwiększona czułość insuliny na kwas liponowy może wpływać na poziom krążącego tryptofanu i przez to wspomagać jego transport przez barierę krew – mózg i zwiększać jego dostępność dla procesu syntezy serotoniny. Aczkolwiek na pewno dieta wysokobiałkowa nie jest jedyną przyczyną zachowań agresywnych i nie powinna być za takową uważana.
Komentarz Vetfood BB & Recovery Balance
Białka pokarmowe mają różną wartość odżywczą, której wykładnikiem jest stopień wykorzystania ich do syntezy własnych białek ustrojowych. Te białka, których wykorzystanie na ten cel jest małe, są uznawane za białka o niskiej wartości odżywczej, inne ustrój wykorzystuje prawie całkowicie, dlatego są one białkami o wysokiej wartości odżywczej. Specjalnie dla zwierząt przechodzących proces rekonwalescencji, by przyspieszyć powrót do dobrej kondycji, marka Vetfood opracowała wyjątkową odżywkę BB & Recovery Balance. Jako baza preparatu zostało użyte najwyższej jakości białko drobiowe, które charakteryzuje się wartością biologiczną BV = 56% oraz strawnością rzeczywistą TD = 100%. Jedna płaska miarka preparatu zawiera 14 g białka, co odpowiada ok. 54 g karmy bazowej. Dzięki unikalnej recepturze BB & Recovery Balance zwiększa siłę i wytrzymałość, wspomaga zdrowie i odporność, buduje mięśnie, zapewnia szybszą regenerację oraz wzmacnia stawy. Preparat jest rekomendowany dla zwierząt wyniszczonych, wychudzonych, w okresie rekonwalescencji oraz dla psów sportowych i pracujących.
Innym przykładem badań związanych z wpływem wybranych typów aminokwasów na procesy fizjologiczne są badania wskazujące na zależność między obecnością w diecie aminokwasów o rozgałęzionych łańcuchach – leucyny, izoleucyny i waliny – na procesy regeneracyjne w wysiłku mięśniowym, kacheksji w chorobie nowotworowej i wyniszczeniu po chorobie. Aminokwasy te, w odróżnieniu do innych aminokwasów, mogą być wykorzystywane jako substrat energetyczny dla pracujących mięśni, ograniczają rozpad białek mięśniowych w czasie wysiłku fizycznego oraz wzmagają ich syntezę. Specyfiką fizjologicznego mechanizmu ich działania jest to, że po wyczerpaniu się zapasów glikogenu aminokwasy rozgałęzione, wchodząc w cykl glukozowo-alaninowy, ulegają przekształceniu w glukozę i stanowią bezpośrednie źródło energii dla pracujących mięśni. Najlepszymi źródłami tych aminokwasów są …
Zamów magazyn Pies Rasowy nr 3–4 (22) 2019 r. już dziś!